Quyền liên quan đến quyền tác giả ( quyền liên quan) được hiểu là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa. Vậy đặc điểm của quyền liên quan là gì?
Hoạt động của các chủ thể quyền liên quan chính là hành vi sử dụng tác phẩm đã có
Là người tổ chức sản xuất băng đĩa ghi âm, ghi hình cuộc biểu diễn, tổ chức phát sóng buổi biểu diễn và các chủ thể khác sử dụng tác phẩm. Chẳng hạn, ca sĩ biểu diễn ca khúc, nhạc công biểu diễn bản nhạc, nghệ sĩ trình bày bài thơ, cá nhân hay tổ chức sản xuất đĩa ghi hình để định hình một hoặc nhiều tác phẩm hội họa… Bên cạnh các quyền được pháp luật ghi nhận và bảo vệ, các chủ thể sử dụng tác phẩm còn có các nghĩa vụ đối với tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả
Đối tượng được bảo hộ khi có tính nguyên gốc
Tính chất này của quyền liên quan được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau, nó có thể là kết quả của lao động sáng tạo và mang dấu ấn cá nhân. Chẳng hạn, việc trình bày bài hát của ca sĩ, trình bày bản nhạc không lời của nghệ sĩ piano luôn mang tính sáng tạo và mang đậm dấu ấn cá nhân.
Tính nguyên gốc của quyền liên quan còn được thể hiên ở việc quyền liên quan chỉ được xác định theo các đối tượng của quyền liên quan được tạo ra lần đầu tiên. Quyền liên quan đối với bản ghi âm, ghi hình chỉ được xác định cho người tạo ra bản định hình lần đầu âm thanh, hình ảnh cuộc biểu diễn hoặc các âm thanh, hình ảnh khác hoặc quyền liên quan đối với chương trình phát sóng chỉ xác định cho tổ chức khởi xướng và thực hiện việc phát sóng.
Tính nguyên gốc của quyền liên quan giúp chúng ta có thể xác định được ai là chủ thể của quyền liên quan và theo đó xác định được các hành vi xâm phạm quyền liên quan. Tất cả các bản ghi âm, ghi hình cuộc biểu diễn, chương trình phát sóng nếu không mang tính nguyên gốc đều bị coi là sự sao chép và không được thừa nhận các quyền liên quan đến đối tượng đó.
Quyền liên quan chỉ được bảo hộ trong thời hạn nhất định kể cả các quyền nhân thân
Đây là một đặc điểm riêng biệt của quyền liên quan nếu so sánh với quyền tác giả và quyền sở hữu công nghiệp.
Đối với quyền tác giả, các quyền tài sản và các quyền nhân thân có thể chuyển dịch (quyền công bố tác phẩm) được bảo hộ với thời hạn thông thường là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm sau khi tác giả chết; các quyền nhân thân gắn liền với tác giả không thể chuyển dịch được bảo hộ vô thời hạn.
Đối với quyền sở hữu công nghiệp, thời hạn bảo hộ phần lớn là xác định (có thể gia hạn hoặc không), tuy nhiên, đối với tên thương mại, chỉ dẫn địa lý, bí mật kinh doanh, thời hạn bảo hộ là không xác định và sẽ kéo dài đến khi nào các đối tượng này còn đáp ứng được điều kiện bảo hộ.
Như vậy, thông thường thì luôn có một số đối tượng của quyền tác giả và quyền sở hữu công nghiệp được bảo hộ với thời hạn không xác định. Tuy nhiên, đối với quyền liên quan, sự bảo hộ trên phạm vi quốc tế cũng như pháp luật sở hữu trí tuệ hầu hết các quốc gia đều giới hạn thời hạn bảo hộ ở mức độ nhất định, thường là 50 năm kể từ khi các đối tượng (cuộc biểu diễn, bản ghi âm, chương trình phát sóng) được định hình hoặc công bố.
Quyền liên quan được bảo hộ trên nguyên tắc không làm phương hại đến quyền tác giả
Hình thành sau khi quyền tác giả đã được bảo hộ một cách phổ biến và rộng rãi, lại mang bản chất gắn bó mật thiết với quyền tác giả, do vậy việc bảo hộ quyền liên quan bao giờ cũng được xem xét trong mối quan hệ với quyền tác giả và thể hiện nguyên tắc không gây bất kỳ sự phương hại nào có thể đối với quyền này.
Trên đây là nội dung Đặc điểm của quyền liên quan đến quyền tác giả Lawkey gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Lawkey để được tư vấn
Xem thêm: Quyền liên quan đến quyền tác giả theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005