Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra được quy định thế nào? Điều kiện phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra là gì?
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra là gì?
Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) quy định về Bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra tại điều 587 như sau: Trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì những người đó phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau.
Theo đó, trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi nhiều người cùng gây thiệt hại là trách nhiệm liên đới bồi thường của những người cùng gây thiệt hại đối với người bị thiệt hại. Cơ sở để xác định trách nhiệm liên đới bồi thường khi nhiều người gây thiệt hại đối với người bị thiệt hại là có hành vi cùng gây thiệt hại của những người gây thiệt hại.
Nhiều người cùng gây thiệt hại để phát sinh trách nhiệm bồi thường theo quy định trên có thể xảy ra một trong hai trường hợp:
– Nhiều người gây thiệt hại cho một người
– Nhiều người gây thiệt hại cho nhiều người
Xem thêm: Điều kiện phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
Điều kiện phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra
Khi xem xét về trách nhiệm bồi thường của nhiều người cùng gây thiệt hại thì cần phải căn cứ vào những điều kiện sau
Có việc gây thiệt hại của nhiều người
Hành vi trái pháp luật của những người gây ra thiệt hại thể hiện sự vi phạm pháp luật của mỗi người trong việc gây ra thiệt hại hoặc trong lĩnh vực hoạt động của từng người đó.
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra không thể phát sinh khi chỉ có một người gây thiệt hại mà việc gây thiệt hại đó phải do nhiều người thực hiện. Người gây thiệt hại có thể là cá nhân, pháp nhân hoặc bất cứ chủ thể nào khác nhưng phải có từ hai chủ thể trở lên, nếu chỉ có một người gây thiệt hại thì không phát sinh loại trách nhiệm này.
Trên thực tế, có trường hợp một người gây thiệt hại cho nhiều người, nếu thiệt hại của những người gây thiệt hại là một khối thống nhất thì phát sinh trách nhiệm liên đới nhưng đây là quyền liên đới của nhiều người đối với một người có nghĩa vụ, trường hợp này không thuộc quy định tại Điều 587 BLDS.
Nếu nhiều người gây thiệt hại cho một hoặc nhiều người thì cũng có thể phát sinh trách nhiệm liên đới nhưng liên đới trong trường hợp này là trách nhiệm liên đới của nhiều người có nghĩa vụ, người có quyền (bị thiệt hại) có thể là một hoặc nhiều người. Đây là trường hợp bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra theo Điều 587 BLDS.
Hành vi trái pháp luật trong việc gây thiệt hại của nhiều người có sự thống nhất với nhau
Để phát sinh trách nhiệm liên đới bồi thường giữa những người gây thiệt hại thì giữa họ phải có sự thống nhất về hành vi gây thiệt hại.
Trường hợp những người gây thiệt hại có sự thống nhất ý chí trong việc gây thiệt hại, tuy nhiên mức độ thực hiện của từng người có thể khác.
Ví dụ: A, B, C cùng bàn bạc, thỏa thuận phá vườn của D. A, B, C phân công công việc cụ thể: A đi mua thuốc trừ sâu và xịt thuốc vào vườn của D; B đánh lạc hướng chuốc say D; C canh cho A. Trong trường hợp này, hành vi gây thiệt hại cho D là do A xịt thuốc trừ sâu. Tuy nhiên, hành vi của A, B và C bị coi là cùng gây thiệt hại, do đó, phát sinh trách nhiệm liên đới trong việc bồi thường thiệt hại cho D. Hành vi của những người gây thiệt hại ngoài sự thống nhất ý chí còn cần có cả ở hậu quả của hành vi cùng gây thiệt hại.
Cũng với ví dụ trên, trong khi đang canh cho A, C thấy E đi ngang qua, sợ bị bại lộ nên C đã giết chết E. Như vậy, trong trường hợp này, trách nhiệm bồi thường thiệt hại đối với tính mạng của E không phát sinh đối với A, B hay không phát sinh trách nhiệm liên đới bồi thường thiệt hại giữa A, B và C đối với thiệt hại do tính mạng của E bị xâm phạm.
Như vậy, cùng gây thiệt hại được hiểu là hành vi của những người gây thiệt hại đều là nguyên nhân dẫn đến thiệt hại đã xảy ra, không phụ thuộc vào việc hành vi của từng người là nguyên nhân trực tiếp hay gián tiếp dẫn đến thiệt hại. Cùng gây thiệt hại có thể là do họ cùng có lỗi cố ý ( cùng thống nhất ý chí) trong việc gây ra thiệt hại. Có thể cùng một dạng hành vi (hai người cùng trộm cắp tài sản của một người ), có thể các hành vi được mỗi người thực hiện riêng biệt nhưng tạo thành một xâu chuỗi công việc thống nhất gây ra thiệt hại.
Những người gây thiệt hại có cùng ý chí trong việc gây ra thiệt hại thường thể hiện trong các vụ án có tính đồng phạm.
Tóm lại, cùng gây thiệt hại được hiểu là tổng hợp hành vi, lỗi của nhiều người diễn ra dưới các dạng khác nhau nhưng giữa chúng có mối liên kết, tương hỗ và cùng gây ra thiệt hại cho đối tượng bị thiệt hại
Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật của những người cùng gây thiệt hại và thiệt hại xảy ra
Hành vi gây thiệt hại của những người cùng gây thiệt hại có thể khác nhau về mức độ nhưng cùng đem lại hậu quả là thiệt hại cho người bị thiệt hại. Xét trong mối quan hệ nhân quả này thì hành vi trái pháp luật của những người cùng gây thiệt hại đã gây ra tổng thể thiệt hại cho người bị thiệt hại, do đó những người thực hiện hành vi này phải cùng nhau bồi thường thiệt hại do hành vi của mình gây ra cho người bị thiệt hại. Khi xem xét mối quan hệ nhân quả giữa hành vi của những người cùng gây thiệt hại cho người bị thiệt hại, ngoài ý nghĩa xác định trách nhiệm bồi thường liên đới của những người này còn có ý nghĩa trong việc xác định mức bồi thường
Có lỗi của những người cùng gây thiệt hại
Một người chỉ phải chịu trách nhiệm về hành vi và hậu quả của hành vi gây thiệt hại đó, trừ trường hợp đặc biệt do pháp luật quy định như bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra có thể phát sinh ngay cả khi người gây thiệt hại không có lỗi. Pháp luật dân sự quy định một người phải bồi thường thiệt hại do hành vi của mình gây ra khi người này có lỗi, không kể lỗi đó là vô ý hay cố ý.
Trên đây là nội dung Điều kiện phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại do nhiều người cùng gây ra Lawkey gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Lawkey.
Xem thêm: Bồi thường thiệt hại trong một số trường hợp cụ thể
Comments are closed.