Giám hộ của người chưa thành niên mồ côi được quy định là ai?

Giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên mồ côi là ai? Pháp luật quy định thế nào về việc xác định người giám hộ trong trường hợp này?


Tóm tắt câu hỏi:

Cháu họ tôi 14 tuổi mồ côi không có chị em ruột. Sau khi bố mẹ mất, cháu đến nhà ông bà ngoại và mong muốn được nuôi dưỡng và nương tựa vì cháu không có tài sản tự nuôi bản thân. Tuy nhiên, ông bà ngoại đã từ chối vì cho rằng trách nhiệm nuôi dưỡng cháu thuộc về ông bà nội. Xin hỏi, việc ông bà ngoại cháu từ chối nuôi dưỡng có đúng pháp luật không?


Luật sư tư vấn: 

Công ty TNHH Tư vấn LawKey Việt Nam cảm ơn anh/chị đã tin tưởng khi gửi câu hỏi đến LawKey. Với thắc mắc của anh/chị, luật sư LawKey tư vấn như sau:

Một số vấn đề pháp lý liên quan

Người chưa thành niên

Điều 21 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) quy định về người chưa thành niên như sau:

– Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.

– Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.

– Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.

– Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.

Giám hộ

Khoản 1 Điều 46 BLDS quy định: Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc trong trường hợp người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ lựa chọn người giám hộ cho mình thì khi họ ở tình trạng cần được giám hộ (người giám hộ) để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (người được giám hộ).

Xem thêm: Giám hộ là gì? Quy định về người giám hộ và người được giám hộ

Người được giám hộ

Điều 47 BLDS quy định người được giám hộ bao gồm:

– Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ;

– Người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều kiện chăm sóc, giáo dục con và có yêu cầu người giám hộ;

– Người mất năng lực hành vi dân sự;

– Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

Lưu ý, Một người chỉ có thể được một người giám hộ, trừ trường hợp cha, mẹ cùng giám hộ cho con hoặc ông, bà cùng giám hộ cho cháu.

Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên

Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên trong trường hợp không còn cha, mẹ; không xác định được cha, mẹ (điểm a khoản 1 Điều 47 BLDS) hoặc cha mẹ không đủ năng lực hành vi dân sự (điểm b Khoản 1 Điều 47 BLDS) theo quy định tại Điều 52 BLDS được xác định theo thứ tự sau đây:

– Anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả là người giám hộ; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo là người giám hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận anh ruột hoặc chị ruột khác làm người giám hộ.

– Trường hợp không có người giám hộ theo quy định trên thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.

– Trường hợp không có người giám hộ theo cả hai nội dung trên thì bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột là người giám hộ.

Đối chiếu với tình huống của anh/chị

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 21 BLDS về Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi, cháu họ anh chị mới 14 tuổi là người chưa thành niên. Cháu anh/chị 14 tuổi mồ côi, theo đó, điểm a khoản 1 Điều 47 BLDS quy định người chưa thành niên không còn cha, mẹ phải có người giám hộ.

Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên được xác định theo thứ tự quy định tại Điều 52 BLDS. Theo đó, cháu anh/chị không có chị em ruột, trong trường hợp này, Khoản 2 Điều 52 quy định ông nội/ bà nội, ông ngoại/ bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.

Như vậy, Ông bà nội và ông bà ngoại của cháu có thể thoả thuận cử một bên làm người giám hộ. Việc ông bà ngoại của cháu từ chối việc giám hộ vì cho rằng trách nhiệm nuôi dưỡng cháu thuộc về ông bà nội không có cơ sở là trái với quy định của pháp luật.

Trên đây là nội dung Giám hộ của người chưa thành niên mồ côi được quy định là ai? Lawkey gửi đến bạn đọc. Nếu có thắc mắc, vui lòng liên hệ Lawkey.

Xem thêm: Người giám hộ cho vợ là người mất năng lực hành vi dân sự là ai?

Comments are closed.